Informację ogólne
7 listopada 2019 r. weszła w życie największa od lat nowelizacja ustawy z 17 listopada 1964 r. – Kodeks postępowania cywilnego (t.j. Dz.U. z 2019 r. poz. 1460; dalej: k.p.c.) – aktu prawnego regulującego tryb i sposób prowadzenia spraw cywilnych, w tym również sporów gospodarczych.
Obszerna zmiana wprowadzona od 7 listopada 2019 roku ma na celu usprawnienie i przyspieszenie postępowań cywilnych. Nowelizacja przepisów zmieniła niemal 300 przepisów kodeksu postępowania cywilnego. Pełnomocnicy oraz strony postępowania muszą zmierzyć z gigantycznymi zmianami, które niejednokrotnie całkowicie zmieniają podejście do poszczególnych instytucji. Zostały wprowadzone nowe regulacje, które maja na celu zmodernizowanie i ulepszenie postępowania cywilnego.Ponadto szereg dotychczasowych przepisów został derogowany bądź zmieniony, co skutkuje koniecznością przemodelowania podejścia do nowego postępowania stron postępowania oraz Sądu.
Czas pokaże czy zmiany prowadzone przez ustawę nowelizującą pomogą stronom, pełnomocnikom oraz Sądom w sposób bardziej efektywny i mniej przewlekły prowadzić postępowania cywilne, czy też nowe regulacje prowadzić będą do zmniejszenia dostępu do Sądu.
Do najważniejszych w przepisach zmienionych bądź prowadzonych do kodeku postępowania cywilnego możemy zaliczyć:
- organizację postępowania,
- zgłaszanie twierdzeń i wniosków dowodowych przez strony postępowania,
- obowiązek precyzyjnego formułowania przez stronę i pełnomocników żądania oraz wniosków dowodowych
- zwiększenia aktywności stron i ich pełnomocników procesowych przy prowadzeniu dowodów,
- odformalizowanie zasad postępowania dowodowego, w szczególności w przypadku dowodów z dokumentów, zeznań świadków oraz opinii biegłych,
- możliwości skorzystania z opinii pozasądowych wykonanych na prywatne zlecenie,
- uzasadnianie orzeczeń z urzędu oraz opłaty związane z uzasadnianiem tychże orzeczeń,
- możliwość orzekania w spawach na posiedzeniach niejawnych,
- określenie procedur przeciwdziałania nadużyciom dokonywanym przez pełnomocników procesowych oraz strony postępowania w sytuacjach: wnoszenia pozwów oczywiście bezzasadnych oraz pism procesowych bez skonkretyzowanego żądania, bezpodstawnych wniosków o wyłączenie sędziego,wnoszenia bezpodstawnych zażaleń oraz apelacji, wnoszenie szeregu wniosków o sprostowanie, uzupełnienie lub wykładnię wyroku,
- nałożenia na strony dodatkowych kosztów procesu związanych z prowadzonymi postępowaniami,
- wprowadzenia szybkiego trybu postępowania w przypadku wnoszenia pozwów oczywiście bezzasadnych,
- wprowadzenia (przywrócenia) postępowania odrębnego w sprawach gospodarczych,
- podnoszenie zarzutu potrącenia w ograniczonym zakresie
- możliwość skorzystania przez stronę i pełnomocników z zarzutu potrącenia w postępowaniu,
- wprowadzenia zażaleń rozpoznawanych przez Sąd tej samej instancji (zażalenia poziome),
- poszerzenia kompetencji referendarzy sądowych oraz nadanie uprawnień asystentom sędziów,
- zasad dochodzenia roszczeń z umów określonych w Kodeksie Cywilnym.
oraz szereg innych mniej znaczących zmian, wskazanych w kodeksie postępowania cywilnego oraz innych ustawach.
W kolejnych wpisach przybliżał szczegółowo zmiany jakie zostały wprowadzone nowelizacją z 7 listopada 2019 roku i jaki wpływ na prawidłowość prowadzenia postępowania cywilnego będą miały powołane zmiany.